Rıza olmaksızın yaşanan cinsel birleşme tecavüzdür. Gel gelelim “rıza” kavramı çoğu zaman yanlış anlaşılır.

Bilindiği üzere ırza geçme (tecavüz) suçu bir kişiyle rızası olmaksızın cinsel ilişki kurmaktır. Dolayısıyla rıza, bir cinsel ilişkiyi tecavüzden ayıran en önemli unsurdur. “Rızası vardı” ifadesi tecavüz vakalarında hafifletici sebep hatta kimi zaman beraat sebebi olarak karşımıza çıkan bir cümle olup, rıza kavramı oldukça muğlak ve oldukça yoruma açık bir olgudur. Tahmin edildiği üzere de çoğu zaman yanlış anlaşılmıştır.

Hikayeler, Yeşilçam filmleri hep “hayır” diyen kadının yine de peşinden giden, ısrar eden ve sonunda “başarıya ulaşan” jönlerle doludur.

Öncelikle geçerli bir rızadan söz edilebilmesi için rızanın açıkça verilmiş olması gerekir. Anadolu topraklarında (ve muhtemelen birçok başka kültürde) kız tarafına “nazlı” olması öğütlendiğinden bu konuda karmaşaya düşülmesinde yer yer haklı sebepler olabilir. Bu nazlılık müessesesi esasen tecavüz kültürüne zemin oluşturur. Hikayeler, Yeşilçam filmleri hep “hayır” diyen kadının yine de peşinden giden, ısrar eden ve sonunda “başarıya ulaşan” jönlerle doludur. Aslında hayır’ın üstüne gidilmesi kararlı aşkın göstergesi olmayıp, teknik anlamda taciz anlamına gelir. Kadınların rızasını açıkça göstermesi, açıkça rıza gösterilmediği hallerde erkeğin ısrar etmemesi, geri çekilmesi rıza olgusunun esaslı bir gerekliliğidir.

Rıza tek seferliktir, toplu halde verilemez.

İkinci olarak rıza kavramında öne çıkan husus rızanın tekil olarak verilebileceğidir. Bir kere rıza gösterilmiş olması toptan şekilde sonraki tüm eylemleri kapsamaz. Eylem demişken konunun daha somut anlaşılabilmesi için toplantı ve gösteri yürüyüşleri mevzuatını düşünün; aynı kişiler, aynı mekanda, aynı konu için eylem düzenleyecekseniz dahi valilikten yeniden izin almanız gerekir, geçen sefer izin verilmiş olması tekrar izin alma zorunluluğunu bertaraf etmez. Benzer şekilde bir kadının bir erkekle daha önce kendi rızasıyla birlikte olmuş olması sonraki seferler için otomatik bir rıza anlamına gelmez. Rıza tek seferliktir. Toptan verilmez.

Toptan rıza gösterildiğinin kurumsal olarak varsayıldığı bir müessese evlilik müessesidir. Türk Ceza Kanunu’unda 2002 reformuna kadar evlilik için tecavüz için hiç hüküm bulunmaz, kadının zaten evlilik içindeki rolünün cinsel ilişkiye rıza göstermek olduğu varsayıldığından rıza göstermeme hali de gerçek dışı görülür. Öncesinde de halihazırda da hem medeni kanun hem ceza kanunu “erkek”ler tarafından yazılmaktadır ve “erkek” bakış açısının ürünüdür. Mevcut düzenlemede tecavüz suçunun eşe karşı da işlenebileceği kabul edilmişse de – nihayet – bu kez şikayete bağlı hale getirilmiş ve kovuşturulması güçleştirilmiştir. (TCK 102/2) Tecavüz ettiği ayyuk olan bir kocanın cezalandırılabilmesi için karısının bu konuda bir şikayeti olması esastır. Tecavüzcüsüyle evlendirilip ardından tecavüzcüsüne aşık olan bir kadının hikayesini anlatan bir dizinin reyting rekorları kırdığı ülkemizde evlilik ve tecavüz müesseselerini bir arada düşünmek esasen hiç de zor değildir.

“Hayır”dan sonraki her hamle tecavüzdür/tecavüz girişimidir.

Rıza konusunda bir diğer önemli nokta rızadan her an dönülebileceğidir. Örneğin öpüşmeye rıza göstererek cinsel ilişkiye de rıza gösterdiği varsayılan kadın, ön sevişme esnasında sevişmekten vazgeçebilir. Öpüşmeye rıza göstermiş olmak bu ilişkinin penetrasyona kadar gitmesine rıza göstermek anlamına gelmez. “Hayır”dan sonraki her hamle tecavüzdür/tecavüz girişimidir. Bu sebeple ilişki sırasında rızanın devam ettiğini gözlemek esastır.

Son olarak alkol, uyuşturucu vesair sebeplere bilinci yerinde olmayan kişinin gösterdiği rıza, hukuki ve fiili anlamda rıza sayılmaz. Bu hallerde alınan rıza üzerine gerçekleştirilen cinsel ilişki de tecavüzdür. Rızanın verildiği anda bilincin yerinde olması fakat ilişki sırasında bilincin yerinde olmaması halinde de tecavüzün varlığı bakidir.

Yukarıda saydığım haller aslında özetle “hangi hallerde tecavüz edilmiş sayılır” sorusunun yanıtıdır ve böyle bir yanıt hukukta malumun ilanı olarak nitelendirilir. Fakat maalesef bu rıza olgusu içinde kanun koyucu, polis, savcı ve hakimlerin de bulunduğu bir kalabalık tarafından devamlı istismar edildiğinden böyle tane tane ve defalarca anlatmak kaçınılmaz olmuştur.

Bıkmadan inatla: Açık, tekil, devam eden ve bilinçli şekilde gösterilmiş rıza olmadan kurulan her cinsel ilişki tecavüzdür.

Bu yazı ilk olarak 26.02.2018 tarihinde www.necibe.com sitesinde yayınlanmıştır.